5.2 BADAN PERUNDANGAN PERSEKUTUAN
·
Terdiri drpd:
ü Parlimen sbg badan perundangan Persekutuan.
ü DUN sbg badan perundangan Negeri.
·
Tanggungjawab kedua-dua badan ini
ialah menggubal & meluluskan undang2 Persekutuan & Negeri.
·
Bdg kuasa perundangan terbahagi
kpd 3 komponen:
ü Senarai Persekutuan
ü Senarai Negeri
ü
Senarai Bersama
5.2.1 FUNGSI DAN KOMPONEN PARLIMEN
·
Parlien Persekutuan merupakan Bdn
Perundangan tertinggi di Malaysia.
·
Peringkat Persekutuan, kuasa
perundangan terletak pd Parlimen yg t’diri drpd:
ü Yang di-Pertuan Agong (YDPA).
ü Dewan Negara.
ü
Dewan Rakyat.
FUNGSI PARLIMEN
·
Forum utk ahli2 Dewan membahaskan
hal ehwal tentang kerajaan & negara.
·
Membahas belanjawan negara &
rang undang2.
·
Membahaskan pemindaan undang2
mengikut perkembangan sosioekonomi & politik.
·
Mengawal kewangan negara.
·
Prosiding di Parlimen x blh
dipersoalkan / di dakwa di mana2 Mahkamah di bawah Akta Hasutan (1945) &
Ordinan Darurat 1970.
·
Membenarkan Badan Perundangan
Negeri membuat undang2 Negeri berdasarkan Peruntukan Perkara 75.
KOMPONEN PARLIMEN
a) YANG DI-PERTUAN AGONG
·
Memperkenankan
rang undang2 dr Dewan Negara & Dewan Rakyat.
·
Perkara 66, jika
x diperkenankan selepas 30 hari, rang undang2 terbabit akn dianggap
diperkenankan & dikuatkuasakan.
·
Slps Penyimpan
Mohor Besar Raja2 mengenakan Cop Mohor Besar ke ats rang undang2 atas perintah
YDPA, maka rang undang2 terbabit akn menjadi undang2 dan diwartakan sblm
dilaksanakan.
·
Berkuasa untk
memanggil Parlimen utk bersidang & memberhentikan persidangan / membubarkan
Parlimen.
·
X mengikuti
persidangan Parlimen, tp blh memberi ucapan dlm Majlis Parlimen (Perkara 60)
& merasmikan pembukaan serta pembubaran Parlimen.
b) DEWAN NEGARA (DN)
·
Merupakan Majlis tertinggi ( Senat ) & ahlinya
dikenali sbgi Senator.
·
Fungsi:
ü Bahas rang undang2 Dewan Rakyat.
ü Tangguhkan rang undang2 yg tlh
diluluskan tp bkn menolaknya.
ü Menyemak rang undang2.
·
X blh luluskan
Rang Undang2 Kewangan.
·
Parlimen diberi
kuasa oleh Perlembagaan utk mengubah kedudukan ahli DN sprt menambah / mengurangkan bilangan ahli
Dewan.
c) DEWAN RAKYAT (DR)
·
Merupakan tempat
wakil rakyat mendapat pembelaan bg masyarakat sesebuah kwsn Parlimen.
·
Parti yg mendapat
undian majoriti dlm pilihan raya umum & mendapat sokongan majoriti di DR
akn membentuk kerajaan.
·
Pemimpin parti
politik yg mendapat kepercayaan sebilangan besar DR akn menjadi Perdana
Menteri.
·
Sekiranya PM
kehilangan suara terbanyak DR, maka perlulah meletak jawatan / memohon YDPA
membubarkan Parlimen.
·
Fungsi DR adlh
utk:
ü Gubal & bahas rang undang2.
ü Bahasa dasar2 kerajaan & mslh
rakyat.
ü Mencapai kata pemutus berhubung undang2
kewangan.
ü Kaji semula rang undang2 yg ditangguhkan
oleh DN mengikut keadaan semasa.
·
Rang undang2
kewangan hanya perlu mendapat kelulusan DR sblm dipersembahkan kpd YDPA.
5.2.2 PENTADBIRAN PARLIMEN
·
5 buah
jawatankuasa akan dilantik pada setiap permulaan sesi Parlimen:
JENIS
|
FUNGSI
|
Jawatankuasa
Pemilih
|
Pilih ahli2
Jawantankuasa Dewan.
|
Jawatankuasa
Hak & Kebebasan
|
Pertimbangkan
perkara2 yg dikemukan Dewan demi kepentingan ahli Dewan.
|
Jawatankuasa
Peraturan Mesyuarat
|
Pertimbangkan
perkara2 yg berkaitan dgn peraturan & mesyuarat Majlis Dewan.
|
Jawatankuasa
Dewan
|
Penasihat
kpd YDP Dewan yg bertanggungjawab sediakan kemudahan demi keselamatan ahli
Dewan.
|
Jawatankuasa
Kira2 Wang Negara
|
Memeriksa
kira2 bdn pentadbiran & pertubuhan yg mengurus wang Negeri yg akn
dibentangkan dlm Majlis Dewan.Memeriksa kira2 bdn pentadbiran &
pertubuhan yg mengurus wang Negeri yg akn dibentangkan dlm Majlis Dewan.
|
PERSIDANGAN PARLIMEN
·
Persidangan
Parlimen yg pertama adlh dlm tempoh 120 hari slps tarikh pembubarannya yang
lalu.
·
Persidangan
pertama Parlimen merangkumi:
ü Titah ucapan diraja yg dibuat oleh YDPA
tntg tugas2 kerajaan & dasar2 negara yg telah dijalankan.
ü Perancangan takwin Parlimen selama 5
penggal (5tahun).
ü Melantik YDP Dewan / Speaker & Timbalan
YDP Dewan.
ü Ahli2 Dewan mengakat Sumpah.
5.2.3 KEISTIMEWAAN PARLIMEN
·
Di Parlimen,
rakyat melalui wakilnya membahaskan dasar & tindakan kerajaan bg mencapai
keselarasan pendapat umum.
·
Berkuasa membuat
peraturan Dewan & menghukum ahli Dewan yg melanggar keistimewaan yg
ditetapkan Dewan.
·
Perkara 63(4), PP
memperuntukkan ahli Parlimen terlindung drpd tindakan undang2 berhubung dgn:
ü Perjalanan Majlis Parlimen.
ü Perkara2 / pendapat yg diperkatakan dlm
Dewan.
ü Penggundian di Dewan Parlimen.
5.2.4
KEAHLIAN DEWAN RAKYAT (DR) & DEWAN NEGARA(DN)
KELAYAKAN
·
Ahli Parlimen
terdiri drp ahli DR & ahli DN.
·
Ahli DN msti
berumur 30 tahun ke atas, ahli DR berumur 21 tahun ke atas.
·
Kelayakan lain:
ü Warganegara Malaysia.
ü Bermastautin di Malaysia.
ü Sempurna akal.
ü X melakukan kesalahan yg membolehkan
keahliannya dibatalkan.
·
Setiap ahli perlu
bersumpah taat setia kpd Malaysia & Perlembagaannya.
KEHILANGAN KELAYAKAN
·
Hilang kelayakan
mengikut Perkara 48, PP sekiranya:
ü Memperoleh kewarganegaraan asing.
ü Tidak waras.
ü Bankrap (muflis).
ü Memegang jawatan bergaji dlm
perkhidmatan awam.
ü Disabitkan kesalahan & dipenjara
lebih setahun tanpa mendapat pengampunan.
ü Didenda lebih RM2000 tanpa mendapat
pengampunan.
·
Ahli DR yg x
menghantar penyata perbelanjaan pilihan raya bg Parlimen atau DUN dlm tempoh yg
ditetapkan akn turut kehilangan kelayakan.
·
Ahli DN & DR
akn kehilangan kelayakan jika:
ü X angkat sumpah dlm tempoh 3 bln slps
dipilih.
ü X hadir persidangan Dewan selama 6 bln
berturut tanpa persetujuan speaker.
KEANGGOTAAN DEWAN NEGARA
·
70 org ahli, 44
dilantik oleh YDPA dr kalangan warganegara yg tlh berbakti dgn cemerlang kpd
negara.
·
Ahli2 yg dilantik
(senator) merupakan:
ü Cemerlang dlm perkhidmatan awam.
ü Mencapai dlm bdg profesion, p’dagangan,
p’tanian, p’usahaan, kebudayaan atau khidmat masyarakat.
ü Mewakili dan menjaga kepentingan kaum
atau golongan minoriti.
·
Tempoh jawatan
adalah 3 tahun & x blh memegang jawatan melebihi 2 penggal.
·
Tempoh jawatan X
terjejas dgn pembubaran Parlimen.
·
Tempoh jawatan
Ahli yg dipilih bg menggantikan ahli lain yg meninggal dunia / bercuti adalah
mengikut bakinya sahaja.
AHLI
|
CARA
PERLANTIKAN
|
BIL.
|
2 org wakil
dr setiap negeri
|
Dipilih dr kalangan ahli DUN
|
26
|
Wakil dr KL
|
Dilantik oleh YDPA
|
2
|
Wakil dr
Labuan
|
Dilantik oleh YDPA
|
1
|
Wakil dr
Putrajaya
|
Dilantik oleh YDPA
|
1
|
40 org ahli
yg cemerlang dlm bidang masing2
|
Dilantik oleh YDPA
|
40
|
jumlah
|
|
70
|
a) YANG DIPERTUA/SPEAKER DEWAN NEGARA
·
YDP Dewan &
Timbalan dipilih dr kalangan ahli Dewan utk mempengerusikan persidangan Dewan.
·
Ahli DUN yg
dipilih menjadi YDP dewan perlu berhenti menjadi ahli DUN.
·
Tugas YDP Dewan
Negara:
ü Mempengerusikan persidangan DN.
ü Memastikan ahli Dewan mematuhi
tatatertib DN.
ü Menjadi jurucakap Dewan.
ü Mengenakan tindakan displin terhdp ahli yg X
patuhi tatatertib.
·
Bidang kuasa
Speaker Dewan Negara:
ü Menerima / menolak ahli2 dewan.
ü Menangguhkan persidangan DN.
ü Menyingkir ahli drpd persidangan DN.
·
Mempunyai
Setiausaha Dewan yg mengendalikan pentadbiran DN.
KEANGGOTAAN DEWAN RAKYAT
·
Dipilih oleh
rakyat melalui pilihan raya umum.
·
Jawatan ini DR
berkuat kuasa selagi Parlimen tdk dibubarkan.
·
Anggota &
peranan ahli DR:
AHLI
|
PERANAN/FUNGSI
|
YDP Dewan
|
·
Dikenali sbg
Speaker selaku Pengerusi.
|
Setiausaha Dewan
|
·
Ketua
jabatan bg Parlimen.
·
Menguruskan
perjalanan persidangan.
·
Tugas lain:
menghantar notis panggilan persidangan, menerima usul serta pertanyaan lisan
atau bertulis drpd ahli & mengeluarkan laporan persidangan.
|
Timbalan Speaker
|
·
Terdiri drpd
2 org yg dilantik oleh ahli Dewan utk membantu tugas Speaker.
|
Ketua Pembangkang
|
·
Dilantik dr ahli pembangkang Dewan
& dibayar elauan tambahan.
·
Speaker berkuasa menentukan Ketua
Pembangkang sekiranya timbul pertikaian mengenai jawatan tersebut.
|
Ketua Whip
|
·
Gelaran utk ahli Parlimen yg dilantik oleh parti
politik utk menentukan kehadiran ahli bg menyokong sesuatu usul atau tindakan
yg dimulakan oleh ketua parti.
|
Ketua
Majlis
|
·
Ketua parti pemerintah / PM.
·
Bertanggungjawab utk tentukan tarikh persidangan.
|
a) YANG DIPERTUA/
SPEAKER DEWAN RAKYAT
·
Sblm persidangan Parlimen, YDPDR boleh dipilih:
ü
Dr kalangan ahli DR.
ü
Di luar DR sbg ahli Dewan tambahan.
·
Kuasa ahli Dewan tambahan sbgi YDPDR terhad kerana
jawatan ini x blh:
ü
Dilantik sbg PM, Menteri, Timbalan Menteri &
setiausaha Parlimen.
ü
Mengundi dlm perbahasan Dewan.
·
Tugas2 YDP Dewan:
ü
Mempengerusi persidangan DR.
ü
Memastikan ahli
Dewan mematuhi tatatertib DR.
ü
Menjadi jurucakap
Dewan.
ü
Mengenakan
tindakan displin terhdp ahli yg X patuhi tatatertib.
·
Bidang kuasa
Speaker DR :
ü Menerima / menolak ahli2 dewan.
ü Menangguhkan persidangan DR.
ü
Menyingkir ahli
drpd persidangan DR.
·
Jumlah minimum bg
membolehkan persidangan berlangsung secara rasmi ialah 26 orang (tdk termasuk
Speaker).
·
Setiausaha Dewan
dilantik oleh YDPA ats nasihat PM utk menguruskan pentadbiran DR.
·
Pemecatan
Setiausaha DR dibuat oleh YDPDR kepada YDPA.
5.2.5 PROSES
PENGGUBALAN DAN KELULUSAN RANG UNDANG-UNDANG.
·
Dokumen2 usul hanya akn menjadi undang2 setelah rang
undang2 diluluskan Dewan Parlimen &
Diperkenan YDPA.
·
Terdapat 4 jenis rang undang2:
JENIS
|
PENERANGAN
|
Rang
undang2 ahli persendirian
|
Dibentangkan
oleh ahli DR yg bkn menteri.
|
Rang
undang2 persendirian
|
Menyentuh
pertubuhan, badan / org tertentu sahaja.
|
Rang
undang2 hibrid
|
Dibentangkan
oleh ahli DR atau kerajaan yg menyentuh kepentingan atau hak individu.
|
Rang
undang2 awam
|
Menyentuh
kepentingan awam & dibentangkan oleh Menteri yg mewakili kerajaan.
|
PROSES PENGGUBALAN
RANG UNDANG-UNDANG AWAM
·
Semua undang2 perlu diwartakan & dihebahkan kpd
masyarakat umum.
·
Parlimen blh menangguhkan penguatkuasaan undang2.
·
Jika YDPA
menolak sesuatu rang undang2, ia akan dibawa ke peringkat Jawatankuasa
Dewan asal utk dikaji & diserahkan semula kpd YDPA.
·
Menurut Perkara 66, PP, selepas 30 hari rang undang2
x diperkenankan oleh YDPA, rang undang2 itu secara automatik menjadi undang2.
·
Prosedur penggubalan rang undang2 awam di Parlimen:
PERINGKAT
|
TINDAKAN
|
Bacaan
Kali Pertama
|
Menteri
mengemukakan rang undang2 dgn pembacaan tajuk rang undang2.
|
Bacaan
Kali Kedua
|
- Rang
undang2 dibahaskan oleh ahli Dewan secara teliti berkenaan pengaruh &
kesan terhadap rakyat & negara.
- Menteri
menjawab segala pertanyaan yg dikemukakan kpdnya.
|
Peringkat
Jawatankuasa
|
Penelitian
rang undang2 dibuat, iaitu mengenai fasal, jadual & pendahuluan rang
undang2 serta pindaan2 yg bersesuaian dibuat.
|
Bacaan
Kali Ketiga
|
- Rang
undang2 dikemukakan oleh Menteri kpd DR utk diluluskan.
- undian
majoriti biasa dibuat sebelum diluluskan oleh DR.
|
No comments:
Post a Comment